Đáp án và đề thi giữa học kì 1 môn Văn lớp 9 năm học 2016 – 2017

Đề kiểm tra giữa học kì 1 môn Văn lớp 9 năm học 2016 – 2017: Tưởng tượng 20 năm sau, vào một ngày hè, em về thăm lại trường cũ. Hãy viết thư cho một bạn học hồi ấy kể lại buổi thăm trường đầy xúc động đó.

1 (2,0 điểm):

Kiều ở lầu Ngưng Bích là một trong những đoạn miêu tả nội tâm nhân vật thành công nhất trong Truyện Kiều, đặc biệt là bằng bút pháp tả cảnh ngụ tình.

a.Thế nào là nghệ thuật tả cảnh ngụ tình?

b.Hãy chọn và phân tích một câu thơ (hoặc một đoạn thơ) trong đoạn trích để

làm nổi bật bút pháp nghệ thuật này dưới ngòi bút Nguyễn Du.

2 (3,0 điểm):

– Hãy kể tên các phương châm hội thoại đã học.

– Chọn từ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống:

a) Nói nhảm nhí, vu vơ là /…/

b) Nói nhằm châm chọc điều không hay của người khác một cách cố ý là/…/

c) Nói rành mạch, cặn kẽ, có trước có sau là /…/

d) Nói có căn cứ chắc chắn là /…/

e) Nói chen vào chuyện của người trên khi không được hỏi đến là /…

( nói mát;  nói hớt; dây cà ra dây muống; nói móc; nói mò; nói có sách, mách có chứng; nói leo; nói nhăng nói cuội, nói ra đầu ra đũa)

Cho biết mỗi từ ngữ trên chỉ cách nói liên quan đến phương châm hội thoại nào?

3 (5,0 điểm):

Tưởng tượng 20 năm sau, vào một ngày hè, em về thăm lại trường cũ. Hãy viết thư cho một bạn học hồi ấy kể lại buổi thăm trường đầy xúc động đó.

---

ĐÁP ÁN VÀ HƯỚNG DẪN CHẤM

 Câu 1: (2,0 điểm)

– Nghệ thuật tả cảnh ngụ tình là mượn cảnh vật để gửi gắm tâm trạng. Cảnh không đơn thuần là bức tranh thiên nhiên mà còn là bức tranh tâm trạng. Cảnh là phương tiện miêu tả, tâm trạng là mục đích miêu tả. (0,5 đ)

– H/s chọn và phân tích một câu thơ (hoặc một đoạn thơ) trong đoạn trích Kiều ở lầu Ngưng Bích để làm nổi bật bút pháp tả cảnh ngụ tình của Nguyễn Du.

Yêu cầu:

+ Chọn hợp lí (Câu thơ hay đoạn thơ phải sử dụng bút pháp tả cảnh ngụ tình, phải  truyền tải 1 nội dung tương đối trọn vẹn).                 (0,5 đ)

+ Phân tích được những đặc sắc của bút pháp tả cảnh ngụ tình trong câu (đoạn) thơ đã chọn.                                                                       (1,0 đ)

2 (3,0 điểm):

– Các phương châm hội thoại đã học: (0,5 đ)

+ Phương châm về lượng

+ Phương châm về chất

+ Phương châm quan hệ

+ Phương châm cách thức

+ Phương châm lịch sự

Lưu ý: Kể đúng cả 5 phương châm: 0,5 đ; đúng 3,4 phương châm: 0,25; chỉ kể được 1,2 phương châm: không cho điểm.

– Chọn từ ngữ thích hợp điền vào chỗ trống và phương châm hội thoại liên quan.   (2,5 đ)

a. Nói nhảm nhí, vu vơ là nói nhăng nói cuội: phương châm về chất.

b. Nói nhằm châm chọc điều không hay của người khác một cách cố ý là nói móc: phương châm lịch sự.

c. Nói rành mạch, cặn kẽ, có trước có sau là nói ra đầu ra đũa: phương châm cách thức.

d. Nói có căn cứ chắc chắn là nói có sách, mách có chứng: phương châm về chất.

e. Nói chen vào chuyện của người trên khi không được hỏi đến là nói leo: phương châm lịch sự.

Lưu ý: Mỗi ý đúng: 0, 5 đ, đúng được nửa ý (chỉ điền từ đúng hoặc tìm phương châm hội thoại liên quan đúng): 0,25 đ

3 (5,0 điểm):

Tưởng tượng 20 năm sau, vào một ngày hè, em về thăm lại trường cũ. Hãy viết thư cho một bạn học hồi ấy kể lại buổi thăm trường đầy xúc động đó.

Bài làm

Hải Anh thân mến!

Hải Anh à,chắc hẳn rằng bạn sẽ rất bất ngờ khi nhận được bức thư này. Dạo này bạn khỏe chứ? Đã 20 năm rồi kể từ ngày lớp mình chia tay chúng mình chưa từng gặp lại nhau. Cuộc sống ở Anh thế nào? Có gì khác so với ở Việt nam không? Dưới cái chốn đông người tấp nập ấy có lẽ bạn không còn nhớ tới mình nhưng mình thì rất nhớ bạn đấy,người bạn thân yêu à. Mình có một chuyện muốn kể với bạn nhưng mình tin chắc rằng bạn sẽ không thể ngờ được đâu. Đó là mấy tuần trước,mình về quê thăm họ hàng, tình cờ mình đã về thăm lại ngôi trường cũ khi xưa chúng mình từng ngồi học và có biết bao kỉ niệm êm đềm, ngôi trường THCS Tân Dân thân yêu!

Hôm ấy là vào một ngày đầu hè nắng chói chang,bầu trời trong xanh cao vời vợi, mình đã bước qua cánh cổng cổng mang tên Thcs Tân Dân ấy để bước vào khuôn viên trường. Ngôi trường xưa đã hoàn toàn thay đổi khiến mình rất ngạc nhiên. Trường đã xây rộng hơn rất nhiều, có ba dãy nhà, hai dãy nhà ba tầng là các phòng học và một dãy hiệu bộ. Trường được phủ một lớp sơn màu vàng sáng làm nổi bật dòng chữ: Tiên học lễ hậu học văn. Trường rất rộng có cả sân bóng và hồ bơi nữa. Giữa sân là một cây bàng già,cổ thụ, tán lá to xanh mướt, che rợp bóng mát sân trường.Bạn có nhớ không, đó là cây bàng mà hồi lớp 9A chúng mình trồng trước khi ra trường ấy. Thật không thể tin nổi rằng nó có thể lớn thế này rồi. Xung quanh vườn trồng rất nhiều cây, có cả vườn sinh vật nữa. Tại một góc sân trường, một cây phượng với những cánh hoa nở đỏ rực như ngọn lửa giữa trời. Và bạn biết không, mình đa nhớ lại ngày xưa khi chúng mình vẫn ngồi ôn bài,đọc truyện dưới gốc cây ấy và thi nhau nhặt những cánh phượng làm hình những con bướm kẹp trong trang vở…

Dọc theo dãy hành lang dài là các lớp học khang trang, sạch đẹp, Bàn ghế, bảng đen… đều đã được thay mới và còn có điều hòa, máy chiếu, tivi, máy vi tính hết sức tiện nghi. Những thiết bị dạy học, mô hình nghiên cứu, thiết bị điện tử giúp việc dạy và học được tốt hơn. Mình chợt đi qua lớp học ngày ấy ,có lẽ dù thời gian đã qua lâu rồi nhưng hình nư mình nhận ra những kỉ niệm một hời của lớp mình vẫn còn nguyên đó. 29 học sinh ngồi dưới mái truờng thân yêu cùng nhau chơi đùa, học tập, những cảnh ấy làm sao mà mình quên được. Nhớ sao những trò quậy phá, những ánh mắt tinh nghịch và cả những lúc quay bài nữa… không hiểu sao khi nhớ đến đấy mình lại cưòi một mình, có phải đó là một niềm vui rất ngô nghê không? Trường còn có cả thư viện lớn với rất nhiều sách báo và cả canteen nữa. Có lẽ trường đã thay đổi quá nhiều so với tưởng tượng của mình trước đó.

Và..mình đã gặp lại cô giáo chủ nhiệm hồi ấy của bọn mình..cô Hà. Mình đã chạy đến ôm chầm lấy cô như muốn lấp đầy khoảng trống nỗi nhớ trong tim vậy. Cô đã béo hơn trước rất nhiều suýt chút nữa thì mình không nhận ra đấy. Mái tóc cô đã điểm bạc, cũng ngoài 50 tuổi rồi còn gì nhưng cô vẫn dốc hết mình cho sự nghiệp giáo dục, dạy dỗ những mầm non tương lai của đất nước. Cô cũng rất sững sờ khi nhìn thấy mình và những niềm vui trong lòng mình lại nở rộ lên. Cô đã đưa mình đi thăm trường và đã biết trường mình đã đạt chuẩn quốc gia đấy và còn có rất nhiều học sinh đạt giải cao trong các kì thi tỉnh, huyện, và quốc gia. Bọn trẻ bây giờ sướng thật, có trường học tiện nghi thế này, lại được các thầy cô dạy dỗ chỉ bảo tận tình, ôi sao tự dưng mình thấy ghen tị với bọn chúng quá. Cô Hà đưa mình vào văn phòng Đoàn trường, nơi chứa những thành tích, bằng khen và sự cố gắng của trường trong suốt bao năm qua. Mình đã nhìn thấy một bức ảnh nhỏ gần giữa căn phòng, đó là bức ảnh mình, bạn, Hằng và Huy cầm trên tay giải thưởng học sinh giỏi tỉnh hồi đó. Mình cũng đã gặp lại Hằng cách đây 2 năm, bạn ấy đang là một nhà báo xuất sắc.MÌnh cùng cô Hà đi thăm các thầy cô giáo trong trường.Rất nhiều thầy cô dã nghỉ hưu, các thấy cô dạy mình hồi đó chỉ còn cô Hà, thầy Hân và cô Huyền. Các thầy cô giáo mới đến, có cô còn trẻ hơn cả tuổi mình nữa nhưng luôn có một lòng nhiệt huyết, yêu nghề. Đứng từ trên cao nhìn xuống sân trường nhộn nhịp mình lại nhớ ngày xưa, lòng chan chứa những kỉ niệm.Chợt mình muốn quay trở lại thời ấy một lần nữa, để được là một học sinh dưới ngôi trường này, dưới bàn tay che chở,thương yêu của các thầy cô giáo.

Ngay lúc này đây,tại nơi đất khách quê người, giữa chốn kinh đô thời trang hoa lệ này mình vẫn còn nhớ những cảm giác xao xuyến của ngày hôm ấy khiến mình nhớ trường nhớ bạn,nhớ thời học sinh. Xa trường bao năm rồi mà hôm ấy về thăm trường cũ mình lại có cảm giác gần gũi, thân thiết như xưa. Và giờ đây mình đang nhớ đến bạn, từ nơi xa kia không biết bạn có thể hiểu được lòng mình hay không nhưng mình mong và hi vọng một ngày nào đó, khi trở về quê hương Việt Nam yêu dấu, mình và bạn sẽ nắm tay như thời còn thơ ấy, thăm lại ngôi trường này và cùng nhau ôn lại những kỉ niệm đẹp.

Hải Anh à,hãy nhớ đến lời đề nghị này của mình nhé. Trả lời mình càng sớm càng tốt. Chúc cho bạn sẽ có một cuộc sống hạnh phúc và gặt hái được nhiều thành công. Mong thư bạn nhiều.

Người bạn thân yêu

Hoàng thị Ngọc Lan