Phân tích truyện ngắn Bến quê của nhà văn Nguyễn Minh Châu

Phân tích truyện ngắn Bến quê của nhà văn Nguyễn Minh Châu – “Bến quê” là một truyện ngắn xuất sắc của nhà văn Nguyễn Minh Châu. Những cảm xúc chiêm nghiệm của nhà văn được thể hiện bằng ngôn ngữ tự nhiên hàm súc, có sức lay động tâm hồn người đọc.

MB: * Giới thiệu vài nét về tác giả và tác phẩm:

– Nguyễn Minh Châu (1930 – 1989), quê ở Quỳnh Lưu, Nghệ An.

– Tham gia bộ đội trong kháng chiến chống Pháp từ năm 1950. Trở thành nhà văn quân đội với

những tác phẩm nổi tiếng sáng tác vào thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước: Cửa sông, Dấu chân người lính, Mảnh trăng cuối rừng… Năm 2000, ông được nhà nước truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật.

– Bến quê là truyện ngắn in trong tập truyện cùng tên. Xuất bản năm 1985, nội dung chứa đựng những suy nghĩ, trải nghiệm sâu sắc của nhà văn trước cuộc đời, thức tỉnh mọi người về những vẻ đẹp về giá trị cao quý của những điều bình dị, gần gũi quanh ta.

TB:

1. Cảm nhận của nhân vật Nhĩ trước vẻ đẹp tự nhiên, mộc mạc của bến quê

– Tình huống đặc biệt: Anh Nhĩ đã đi hầu hết các nơi trên thế giới, mấy năm nay không may mắc phải căn bệnh hiểm nghèo nên phải sống nốt quãng đời còn lại trên chiếc giường kẻ cạnh cửa sổ, trông ra bến sông.

– Chính vào thời điếm ấy, anh đã phát hiện ra nơi bến quê quen thuộc một vẻ đẹp giản dị mà vô cùng quyến rủ.

– Nhĩ khao khát được một lần đặt chân lên bờ bãi bên kia sông, mảnh đất giờ đây đã trở nên xa vời  đối với anh.

– Anh đành nhờ con trai thực hiện giúp mình ước muốn ấy nhưng con trai lại quá vô tình, không hiếu được ý định của bố. Nhĩ sợ con sẽ lỡ mất chuyến đò ngang duy nhất trong ngày.

– Tử trong cửa sổ nhìn ra, Nhĩ thấy cảnh vật thiên nhiên thật đẹp: tiết trời đầu thu, màu nước sông Hồng, vòm trời cao, những tia nắng ấm, bờ bãi bên kia sông, màu xanh cây lá …Anh say mê thưởng thức như mới được nhìn thấy lần đầu.

Phân tích truyện ngắn Bến quê của nhà văn Nguyễn Minh Châu

2. Những suy nghĩ của Nhĩ về con người và cuộc đời

– Khi sắp giã biệt cuộc đời, Nhĩ mới thấm thìa về phẩm chất tốt  đẹp, dung dị của người vợ hiền thục, tần tảo, giàu đức hi sinh.

– Anh nhận ra rằng gia đình có vai trò rất lớn đối với mỗi con người và là nơi nương tựa đáng tin cậy nhất. Gia đình được tạo nên từ  những điều tưởng như bình thường nhưng vô cùng đáng quý.

– Người ta thường dễ bỏ qua những giá trị bền vững và sâu sắc của cuộc sống, lúc thức tỉnh thì đã quá muộn màng.

KB:

– Qua cảnh ngộ và tâm trạng của nhân vật Nhĩ, chúng ta hiểu được triết lí về cuộc đời mà nhà văn đặt ra trong tác phẩm: Hãy cổ gắng tìm hiểu và cảm nhận vẻ đẹp bình dị mà quý giá ẩn chứa trong những điều quen thuộc, gần gũi nhất của gia đình và quê hương.

“Bến quê” là một truyện ngắn xuất sắc của nhà văn Nguyễn Minh Châu. Những cảm xúc chiêm nghiệm của nhà văn được thể hiện bằng ngôn ngữ tự nhiên hàm súc, có sức lay động tâm hồn người đọc.