Bài 1, 2, 3, 4, 5, 6 trang 130 SGK Hóa học 10 Nâng cao: Hiđro clorua – Axit clohiđric

Bài 1: Trong các dãy chất dưới đây, dãy nào gồm các chất đều tác dụng được với dung dịch HCl ?

A. \(F{e_2}{O_3},KMn{O_4},Cu.\)

B. \(Fe,CuO,Ba{\left( {OH} \right)_2},\)

C. \(CaC{O_3},{H_2}S{O_4},Mg{\left( {OH} \right)_2};\)

D. \(AgN{O_3}\left( {{\rm{dd}}} \right),MgC{O_3},Ba{\rm{S}}{{\rm{O}}_4}.\)

Chọn B.

Dãy chất đều tác dụng với HCl là

\(\eqalign{  & Fe + 2HC{l}\,\, \to \,\,FeC{l_2} + {H_2} \uparrow   \cr  & CuO + 2HCl\,\,\, \to \,\,CuC{l_2} + {H_2}O  \cr  & Ba{\left( {OH} \right)_2} + 2HCl\,\, \to \,\,BaC{l_2} + 2{H_2}O \cr} \)

Bài 2: Hãy nêu tính chất vật lí của hiđro clorua.

Hiđro clorua là chất khí không màu, mùi xốc, nặng hơn không khí 1,26 lần, rất độc.

Hiđro clorua tan nhiều trong nước tạo dung dịch axit.

Bài 3: Hãy viết ba phương trình hóa học của phản ứng trao đổi giữa axit clohiđric với ba loại hợp chất khác nhau.

Ba phản ứng trao đổi giữa axit HCl với ba hợp chất khác nhau:

\(\eqalign{  & HCl + AgN{O_3}\,\, \to \,\,AgCl \downarrow  + HN{O_3}  \cr  & 2HCl + CaO\,\, \to \,\,CaC{l_2} + {H_2}O  \cr  & 2HCl + Ba{\left( {OH} \right)_2}\,\, \to \,\,BaC{l_2} + 2{H_2}O \cr} \)

Bài 4

Bài 4: Axit clohiđric có thể tham gia vào phản ứng oxi hóa – khử và đóng vai trò:

a) Chất oxi hóa                        b) Chất khử.

Với mỗi trường hợp đó, hãy nêu ra hai thí dụ để minh họa.

a) Axit HCl là chất oxi hóa:

\(\eqalign{  & 2HCl + Zn\,\, \to \,\,ZnC{l_2} + {H_2} \uparrow   \cr  & 2HCl + Fe\,\, \to \,\,FeC{l_2} + {H_2} \uparrow  \cr} \)

b) Axit HCl là chất khử :

\(\eqalign{  & 4HCl + Mn{O_2}\,\, \to \,\,MnC{l_2} + C{l_2} \uparrow  + 2{H_2}O  \cr  & 2KMn{O_4} + 16HCl\,\, \to \,\,2KCl + 2MnC{l_2} \cr&\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;\;+ 5C{l_2} \uparrow  + 8{H_2}O. \cr} \)

Bài 5: Có bốn bình không dãn nhãn, mỗi bình chứa một trong các dung dịch HCl, \(HN{O_3},KCl,KN{O_3}.\) Hãy trình bày phương pháp hóa học phân biệt dung dịch chứa trong mỗi bình.

Cho quỳ tím lần lượt vào các mẫu thử, ta chia làm 2 nhóm như sau:

– Nhóm 1: HCl, HNO₃, làm quỳ tím hóa đỏ.

– Nhóm 2: KCl, KNO­₃, quỳ tím không đổi màu.

Cho dung dịch AgNO₃ vào 2 mẫu thử ở nhóm 1, mẫu thử tạo kết tủa trắng là HCl, còn lại là HNO₃. \(AgN{O_3} + HCl\,\, \to \,\,AgCl \downarrow  + HN{O_3}\)

Cho dung dịch AgNO₃ vào 2 mẫu thử ở nhóm 2, mẫu thử tạo kết tủa trắng là KCl, còn lại là KNO₃. \(AgN{O_3} + KCl\,\, \to \,\,AgCl \downarrow  + KN{O_3}\)

Bài 6: Cho 10,000 lít H₂ và 6,720 lít Cl₂ (điều kiện tiêu chuẩn) tác dụng với nhau rồi hóa tan sản phẩm vào 385,400 g nước ta thu được dung dịch A. Lấy 50,000 g dung dịch A cho tác dụng với dung dịch AgNO₃ (lấy dư) thu được 7,175 g kết tủa. Tính hiệu suất của phản ứng giữa H₂ và Cl₂.

Số mol Cl₂ và H_2­ trước phản ứng:

\({n_{C{l_2}}} = {{6,72} \over {22,4}} = 0,3\,\,\left( {mol} \right),\,\,{n_{{H_2}}} = {{10} \over {22,4}} \approx 0,45\,\left( {mol} \right)\)

                              \({H_2} + C{l_2}\,\, \to \,\,2HCl\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\left( 1 \right)\)

Trước phản ứng:   0,45    0,3            0

Phản ứng:                         0,3    \( \to \)  0,6

\(\eqalign{  & HCl + AgN{O_3}\,\, \to \,\,AgCl \downarrow  + HN{O_3}\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\left( 2 \right)  \cr  & 0,05\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\,\, \leftarrow \,0,05 = {{7,175} \over {143,5}} \cr} \)

Trên mặt lý thuyết số mol HCl tạo ra được tính dựa trên chất thiếu Cl₂ là 0,6 mol.

Khối lượng dung dịch HCl thu được:

m_{dung dịch} = 385,4 + 0,6.36,5 = 407,3 (g).

Số mol HCl trong 50 gam dung dịch theo lý thuyết: \({{0,6.50} \over {407,3}} = 0,074\,\,\left( {mol} \right)\)

Số mol HCl thực tế có trong 50 gam dung dịch được tính từ phương trình (2) là 0,05 mol.

Hiệu suất phản ứng: \(H\%  = {{0,05} \over {0,074}}.100\%  = 67,56\% \)