I. Phân biệt nghĩa tường minh và hàm ý
Câu 1: Qua câu “Trời ơi, chỉ còn có năm phút!”, anh thanh niên muốn bày tỏ sự tiếc nuối của mình khi phải chia tay với mọi người. Anh không nói thẳng điều đó với ông họa sĩ và cô gí vì tâm lí ngại ngùng, không muốn thể hiện tình cảm một cách trực tiếp. Đây là câu mang nghĩa hàm ý.
Câu 2: Câu nói – “Ô! Cô còn quên chiếc mùi xoa đây này!” Không chứa ẩn ý, là câu mang nghĩa tường minh.
II. Luyện tập
Câu 1: a. Câu “Nhà hoạ sĩ tặc lưỡi đứng dậy”, cho ta thấy rằng người họa sĩ cũng chưa muốn chia tay với anh thanh niên, cái tặc lưỡi ấy ẩn chứa biết bao sự tiếc nuối.
Advertisements (Quảng cáo)
b. – Thái độ của cô gái được miêu tả qua các từ ngữ: mặt đỏ ửng, nhận lại chiếc khăn, vội quay đi. Những từ ngữ ấy cho thấy cô gái ngượng ngùng, bối rối.
– Ý định của cô là để chiếc khăn lại cho anh thanh niên làm kỉ niệm, nhưng anh thanh niên đã không hiểu ý, tưởng cô bỏ quên nên đưa lại trả cho cô làm cô bối rối.
Advertisements (Quảng cáo)
Câu 2: “Tuổi già cần nước chè: ở Lào Cai đi sớm quá là câu có hàm ý, có thể hiểu là: Ông họa sĩ già rất thích uống nước chè nhưng sáng nay đi sớm chưa kịp uống, anh hãy về chuẩn bị để tiếp khách.
Câu 3: Câu chứa hàm ý trong đoạn trích: Cơm chín rồi! có nghĩa là bé Thu muốn giục ông Sáu vô ăn cơm nhưng nó cố tình tránh gọi tiếng ba, chỉ nói một cách trống không.
Câu 4: Đoạn trích có hai câu in đậm mới nghe có vẻ như chứa hàm ý nhưng thực ra không phải.
– Câu thứ nhất: “Hà, nắng gớm, về nào…” là câu nói lảng, biểu hiện thái độ lảng tránh của ông Hai với đề tài mà mọi người đang nói đến là làng Chợ Dầu theo giặc.
– Câu thứ hai: “Tôi thấy người ta đồn…” Đây là một câu nói dở dang của bà Hai (vì bị ông Hai ngắt lời)
Hai câu này không phải là câu mang hàm ý.
