Bài 45. Axit cacboxylic – Giải bài 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7 trang 210 SGK Hóa 11

Bài 1: Thế nào là axit cacbonxylic? Viết công thức cấu tạo, gọi tên các axit có công thức phân tử C4H8O2_.

 Axit cacbonxylic: là những hợp chất hữu cơ mà phân tử có nhóm cacboxyl R(COOH)nliên kết trực tiếp với nguyên tử cacbon hoặc nguyển tử hidro.

CH3-CH2-CH2-COOH :axit butiric

CH3-CH(CH3)-COOH :axit íobutiric

Bài 2: Từ công thức cấu tạo, hãy giải thích tại sao axit fomic có tính chất của một anđehit.

Axit fomic có công thức cấu tạo :

Phân tử có nhóm -CH=O, do đó, nó có tính chất của anđehit.

Bài 3: Từ metan và các chất vô cơ cần thiết khác có thể điều chế được axit fomic, axit axetic. Viết phương trình hóa học của các phản ứng xảy ra.

Bài 4: Chất Y có công thức phân tử C₄H₈O₂ tác dụng với NaOH tạo thành chất Z (C₄H₇O₂Na).  Vậy Y thuộc loại hợp chất nào sau đây?

A. Anđehit.

B. Axit.

C. Ancol.

D. Xeton.

Đáp án : B

Bài 5: Để trung hòa 150,0 gam dung dịch 7,40% của axit no, mạch hở, đơn chức X cần dùng 100,0 ml dung dịch NaOH 1,50M. Viết công thức cấu tạo và gọi tên của chất X.

M_axit  =  = 74 (g/mol)

CTPT của axit là C₃H₆O₂

CTCT : CH₃CH₂COOH : axit propionic (axit propanoic).

Bài 6: Trung hòa 16,60gam hỗn hợp gồm axit axetic và axit fomic bằng dung dịch natri hiđroxit thu được 23,20 gam hỗn hợp hai muối.

a) Viết phương trình hóa học của các phản ứng ở dạng phân tử và ion rút gọn.

b) Xác định thành phần phần trăm khối lượng của mỗi chất trong hỗn hợp trước và sau phản ứng.

a) CH₃COOH + NaOH ->  CH₃COONa + H₂O

HCOOH + NaOH ->  HCOONa + H₂O

b) Khối lượng muối tăng so với khối lượng của axit : 6,60 gam.

Đặt x là số mol axit axetic ; y là số mol axit fomic

RCOOH à RCOONa : ta có ∆M = 22,0 (g/mol)

22,0(x+y) = 6,6 à x + y = 0,300  (1)

                        60,0x + 46,0y = 16,60  (2)

Giải hệ (1) và (2) ta được x = 0,200 ; y = 0,100

% HCOOH = 27,7% ; %CH₃COOH = 72,3%.

%HCOONa = 29,3% ; %CH₃COONa = 70,7%

Bài 7: Đun 12,0 gam axit axetic với một lượng dư ancol etylic ( có axit H₂SO₄ đặc làm xúc tác ). Đến khi dừng thí nghiệm thu được 12,3 gam este.

a) Viết phương trình hóa học của phản ứng.

b) Tính phần trăm khối lượng của axit đã tham gia phản ứng este hóa.

Phần trăm khối lượng của axit đã tham gia phản ứng : 70,0%

CH₃COOH + C₂H₅OH <=>    CH₃COOC₂H₅ + H₂O

n_este = n_{axit phản ứng} =       = 0,14o mol;

n_CH3COOH =  0,200 mol

Phần trăm khối lượng của axit đã tham gia phản ứng:  . 100%  = 70%