Trả lời câu hỏi mở đầu
Từ thời xa xưa, người Trung Quốc đã chế tạo ra la bàn để xác định phương hướng. Họ còn là chủ nhân của một nền văn minh phát triển với nhiều thành tựu mà cho đến nay nhân loại vẫn đang được thừa hưởng. Vậy, điều kiện nào giúp người Trung Quốc cổ đại đã tạo dựng được nền văn minh rực rỡ như thế? Những giá trị to lớn mà họ trao truyền đến nay là gì?
Đất nước Trung Quốc là một đất nước vô cùng rộng lớn với những điều kiện tự nhiên đa dạng và phong phú. Cùng với hai con sông lớn là Hoàng Hà và Trường Giang và sự phát triển của kinh tế nên có sự xuất hiện sớm của nhà nước. Chính những yếu tố thuận lợi về điều kiện tự nhiên,con người mà người Trung Quốc đã tạo nên nền văn minh rực rỡ.
1. Điều kiện tự nhiên của Trung Quốc cổ đại
Theo em, sông Hoàng Hà và sông Trường Giang đã tác động như thế nào đến cuộc sống của cư dân Trung Quốc thời cổ đại.
Người Trung Quốc đã xây dựng nền văn minh đầu tiên ở lưu vực sông Hoàng Hà, sau đó mở rộng đến lưu vực sông Trường Giang (Dương Tử).
Phù sa của hai con sông đã tạo nên đồng bằng Hoa Bắc, Hoa Trung và Hoa Nam rộng lớn, phì nhiêu, thuận lợi cho phát triển nông nghiệp.
Tuy nhiên, lũ lụt do hai con sông đã gây ra nhiều khó khăn cho đời sống của người dân. Thượng nguồn của các dòng sông là vùng đất cao, có nhiều đồng cỏ nên chăn nuôi đã phát triển từ rất sớm.
2. Nhà Tần thống nhất và xác lập chế độ phong kiến ở Trung Quốc
Advertisements (Quảng cáo)
Nhà Tần đã thống nhất và xác lập chế độ phong kiến Trung Quốc như thế nào?
Từ thế kỉ XXI đến thế kỉ III TCN, lịch sử Trung Quốc trải qua các triều đại Hj Thương, Chu. Sau triều đại nhà Chu, Trung Quốc lại bị chia thành nhiều nước nhỏ. Trong đó, nước Tần có tiềm lực kinh tế và quân sự mạnh nhất, lần lượt tiêu diệt các đối thủ.
Năm 221 TCN, Tần Thủy Hoàng đã thống nhất lãnh thổ, tự xưng hoàng đế. Nhà Tần chia cắt đất nước thành các quận, huyện, đặt các chức quan cai quản, lập ra triều đại phong kiến đầu tiên ở Trung Quốc.
Để củng cố sự thống nhất đất nước, nhà Tần còn áp dụng chế độ đo lường, tiền tệ, chữ viết và pháp luật chung trên cả nước.
3. Trung Quốc từ thời nhà Hán đến thời nhà Thủy (2006 TCN – thế kỷ VII)
Advertisements (Quảng cáo)
Hãy xây dựng đường thời gian từ thời nhà Hán đến thời nhà Tùy
4. Một số thành tựu nổi bật của văn minh Trung Quốc từ thời cổ đại đến thế kỷ VII
Kể tên một số thành tựu văn minh tiêu biểu của Trung Quốc thời cận đại.
|
Thành tựu |
Đặc điểm |
|
Tư tưởng |
Xuất hiện nhiều trường phái tư tưởng khác nhau như : Nho gia, đạo gia,… nhưng nổi bật với Nho gia nhấn mạnh tôn ti trật tự, bồn phận,… |
|
Chữ viết |
Người Trung Quốc dùng chữ tương hình được khắc trên mai rùa, xương thú, chuông và phổ biến là khắc trên tre và trúc. |
|
Văn học, sử học |
– Tác phẩm văn học cổ nhất là Kinh Thi. – bộ Sử kí của Tư Mã Thiên được coi là công trình sử học đồ sộ trong thời đại |
|
Y học |
Phát triển với nhiều cách chữa bệnh bằng thảo dược, bấm huyệt, châm cứu,… |
|
Kĩ thuật |
Nhiều phát minh quan trọng: đo động đất, kĩ thuật tơ lụa, kĩ thuật làm giấy,… |
|
Kiến trúc và điêu khắc |
Nhiều cung điện, đền, tháp,lăng tẩm,… tiêu biểu nhất là Vạn lí trường thành |
Luyện tập – vận dụng bài 1, 2 trang 43 SGK Lịch sử 6 Kết nối tri thức
Câu 1. Điều kiện tự nhiên của Trung Quốc cổ đại có những đặc điểm gì nổi bật? Những đặc điểm đó tác động như thế nào đến sự hình thành nền văn minh của quốc gia này?
– Vùng cư trú chủ yếu của cư dân Trung Quốc thời cổ đại chủ yếu là trung và hạ lưu sông Hoàng Hà. Về sau họ mở rộng địa bàn cư trú xuống lưu vực Trường Giang.
– Hoàng Hà và Trường Giang đã tác động đến cuộc sống cư dân Trung Hoa:
+Hoàng Hà là con sông được người dân trìu mến gọi là sông Mẹ. Mặc dù thường xuyên gây ra lũ lụt, nhưng phù sa màu mỡ của sông Hoàng đã tạo nên một vùng đồng bằng châu thổ phì nhiêu phù hợp cho việc trồng trọt khi công cụ còn tương đối thô sơ.
+ Xuôi về phía Nam, vùng đồng bằng rộng lớn ở sông Trường Giang đất đai phì nhiêu, khí hậu ấm áp, thuận lợi cho nhiều loại cây trồng phát triển.
=> Trên vùng đất màu mỡ của hai con sông, những nhà nước cổ đại đầu tiên của Trung Quốc ra đời.
Câu 2. Trong các thành tựu văn minh Trung Quốc thời cổ đại, em thích nhất thành tựu nào? Vì sao?
Trong những phát minh của Trung Quốc, em ấn tượng nhất với phát minh về giấy. Bởi vì, việc phát minh ra giấy có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với xã hội ngày nay. Giấy giúp chúng ta ghi chép những nội dung sự kiện và chính xác nhất với việc giữ gìn và bảo quản rất lâu những dữ liệu ấy. Việc phát minh ra kĩ thuật làm giấy góp phần tiết kiệm được nguồn nguyên vật liệu khi xưa con người thường khắc trên cây tre, trúc, mai rùa những vật liệu này vừa nặng vừa mất công nhưng lại không ghi chép được bao nhiêu. Việc tạo ra những tờ giấy mỏng, ghi chép lại nhiều thứ giúp con người có thể ghi nhớ được các dữ liệu văn bản một cách chính xác và đầy đủ nhất.
