ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN:
Câu 1: Trong truyện Thánh Gióng có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính? Nhân vật chính này được xây dựng bằng nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo và giàu ý nghĩa. Em hãy tìm và liệt kê ra những chi tiết đó?
– Bà mẹ ra đồng giẫm lên vết chân to, lạ và thụ thai.
– Ba năm Gióng không biết nói, cười, cũng chẳng biết đi, đặt đâu nằm đấy.
– Tiếng nói đầu tiên là nhờ mẹ ra mời sứ giả vào.
– Sau đó, Gióng ăn bao nhiêu cũng không đủ no, áo vừa mặc xong đã căng đứt chỉ.
– Chú bé vùng dậy biến thành một tráng sĩ mình cao hơn trượng.
– Cưỡi ngựa ra trận đánh giặc, roi sắt gãy, gióng nhổ tre đánh tan giặc Ân rồi bay về trời.
Câu 2: Theo em, các chi tiết sau đây có ý nghĩa như thế nào?
a. Tiếng nói đầu tiên của chú bé lên ba là tiếng nói đòi đánh giặc:
Trước hết, đó là sự ca ngợi ý thức đánh giặc , cứu nước trong con người Thánh Gióng. Trong mọi suy nghĩ, tiềm thức thì ý thức đối với đất nước luôn đặt lên hàng đầu.
Tiếp theo, trong Gióng luôn luôn nghĩ cho đất nước, luôn nghĩ phải đánh thắng giặc Ân nên Thánh Gióng có những khả năng, hành động khác thường.
Cuối cùng, Thánh gióng chính là hình ảnh của nhân dân. Nhân dân ta khi không có chiến tranh thì luôn âm thầm, lặng lẽ cũng như Gióng ba năm không nói, không cười nhưng khi có chiến tranh thì nhân dân ta luôn đoàn kết, luôn đứng lên đấu tranh chống quân xâm lược. Gióng cũng vậy, vua vừa cho sứ giả đi tìm người tài cứu nước thì gióng đã đáp lời.
Advertisements (Quảng cáo)
b. Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, giáp sắt để đánh giặc:
Trong các cuộc đấu tranh chống quân xâm lược, chúng ta phải chuẩn bị rất nhiều thứ từ lương thực (gạo, ngô, khoai, sắn hay chỉ là một ít hạt khô) cho đến những thành tựu văn hóa, kĩ thuật như vũ khí như là: roi sắt, ngựa sắt và cả áo giáp sắt để chiến đấu và đánh thắng giặc.
c. Bà con làng xóm vui lòng góp gạo nuôi cậu bé:
Thánh Gióng lớn lên là nhờ được sự nuôi dưỡng của đông đảo ba con làng xóm, lớn lên bằng những thức ăn, đồ mặc của nhân dân. Vì vậy, sức mạnh dũng sĩ của Gióng được nuôi dưỡng từ cái bình thường, giản dị. Hơn nữa, nhân dân ta yêu thương Gióng muốn cho cậu bé đó lớn nhanh để đánh giặc cứu nước. Ngoài ra, khi cả dân làng nuôi dưỡng Gióng còn thể hiện được tấm lòng tương thân tương ái, giúp đỡ nhau trong lúc khó khăn của nhân dân ta. Nhân dân coi Gióng như chính con của mình cho nên Gióng chính là sức mạnh của toàn dân.
d. Gióng lớn nhanh như thổi, vươn thành tráng sĩ:
Gióng được bà con làng xóm góp gạo nuôi nên lớn nhanh như thổi. Gióng lớn nhanh như vậy là vì nhiệm vụ cứu nước không thể chậm trễ. Cuộc chiến đấu chống ngoại xâm đòi hỏi dân tộc ta phải có một sức mạnh phi thường như vậy.
Gióng vươn vai thể hiện được sự trưởng thành vượt bậc, về sức mạnh, về tinh thần của dân tộc ta trước giặc ngoại xâm.
Advertisements (Quảng cáo)
đ. Gậy sắt gãy, Gióng nhổ tre bên đường đánh giặc:
Trước hết, khi roi sắt gãy, Gióng đã không chịu đầu hàng khuất phục – thể hiện sự kiên cường, dám đấu tranh của người dân Việt Nam.
Tiếp nữa, khi gậy sắt gãy, Gióng nhổ tre bên đường cho ta thấy: Gióng không chỉ dùng vũ khí chống giặc ngoại xâm mà dùng cả cỏ cây của đất nước, bằng những gì có thể giết giặc.
e. Gióng đánh giặc xong, cởi áo giáp sắt để lại và bay thẳng về trời:
Thánh Gióng luôn coi việc đánh giặc là trách nhiệm và là sự tự nguyện của bản thân không ai bắt buộc nên khi đánh giặc xong Gióng không trở về nhận thưởng, không hề đòi công danh. Gióng là con của thần, của trời thì nhất định Gióng phải về trời chỉ để lại dấu tích của chiến công trên quê hương thân thuộc của mình.
Ngoài ra Gióng bay về trời thể hiện được Gióng là non nước, đất trời là biểu tượng của người dân Văn Lang => Gióng sống mãi trong lòng mọi người.
Câu 3: Hãy nêu ý nghĩa của hình tượng Thánh Gióng?
Hình tượng nhân vật Thánh Gióng được xây dựng với nhiều chi tiết nghệ thuật độc đáo và ẩn chứa trong đó là những ý nghĩa vừa giản dị vừa lớn lao. Gióng là hình tượng tiêu biểu của người anh hùng đánh giặc giữ nước. Hơn nữa, Gióng chính là sức mạnh của cả cộng đồng ở buổi đầu dựng nước: sức mạnh của tổ tiền, thần thánh (ra đời một cách kì lạ: bà mẹ ướm chân về thụ thai), sức mạnh của mọi người (góp gạo nuôi Gióng) và là sức mạnh của thiên nhiên, văn hóa, kĩ thuật (tre, áo giáp sắt, ngựa sắt, roi sắt).
ð Thánh Gióng là một hình tượng lớn lao, khổng lồ và rực rỡ, nó thể hiện được lòng yêu nước, khả năng và sức mạnh phi thường của nhân dân ta trong các trận chiến chống giặc ngoại xâm.
Câu 4: Truyền thuyết thường liên quan đến sự thật lịch sử. Theo em, truyện Thánh Gióng có liên quan đến sự thật lịch sử nào?
Truyền thuyết “Thánh Gióng” liên quan đến thời đại Hùng Vương. Nhân dân ta trồng lúa nước khá phát triển, biết rèn ngựa sắt, roi sắt và áo giáp sắt. Truyền thuyết cũng phản ánh được nhân dân ta có truyền thống sức mạnh đoàn kết chống giặc ngoại xâm và sử dụng tất cả phương tiện để đánh giặc.
II. LUYỆN TẬP:
Câu 1: Hình ảnh nào của Gióng là hình ảnh đẹp nhất trong tâm trí em?
Hình ảnh đẹp nhất trong tâm trí em là hình ảnh Thánh Gióng mặc áo giáp sắt, cầm roi sắt và nhảy lên ngựa để tham gia vào trận chiến đấu chống quân xâm lược.
=> Gióng thật đẹp, thật oai phong lẫm liệt.
Câu 2: Theo em, tại sao hội thi thể thao trong nhà trường phổ thông lại mang tên là “Hội khỏe Phù Đổng”?
Hội thi thể thao trong nhà trường phổ thông lại mang tên là “Hội khỏe Phù Đổng” vì:
Đây là hội thi thể thao dành cho lứa tuổi thiếu niên, học sinh – cũng chính là lứa tuổi của Gióng trong thời đại mới.
Ngoài ra, mục đích của hội thi là để học tập, rèn luyện sức khỏe, lao động tốt và góp phần vào sự nghiệp xây dựng – phát triển đất nước giàu mạnh.
