Mở đầu
Không khí xung quanh chúng ta, em có biết không khí chứa chất gì không? Không khí cũng rất dễ bị ô nhiễm do tác động của thiên nhiên và con người. Vậy tính chất và sự ô nhiễm không khí làm ảnh hưởng như thế nào đến cuộc sống? Biện pháp nào để bảo vệ môi trường không khí?
Không khí có chứa: khí oxygen, khí nitrogen, và số nhỏ những khí khác
Ảnh hưởng của ô nhiễm không khí:
Ảnh hưởng xấu đến sức khỏe con người, gây các bệnh về phổi, hô hấp
Gây mưa axit hoặc hiệu ứng nhà kính
Biện pháp:
Nên sử dụng các phương tiện công cộng
Trồng nhiều cây xanh
Vứt rác đúng nơi quy định
Câu hỏi thảo luận 1 trang 48 SGK KHTN 6 Chân trời sáng tạo
Trong bản tin dự báo thời tiết thường có dự báo về độ ẩm của không khí (hình 10.1). Điều đó chứng tỏ trong không khí có chứa chất gì? Chất đó được tạo ra từ đâu?
Trong các bản tin dự báo thời tiết, thường có dự báo về độ ẩm của không khí. Điều đó chứng tỏ không khí có chứa hơi nước.
Dưới tác động của gió và ánh sáng mặt trời, lượng nước từ các sông, hồ ao suối biển đại dương có thể bốc hơi và bay vào không khí. Nhiệt độ càng cao, các phân tử nước chuyển động càng nhanh và hỗn loạn khiến hơi nước phát tán vào không khí càng nhiều hơn. Đây chính là cơ chế chính của việc hình thành độ ẩm không khí
Câu hỏi thảo luận 2
Quan sát biểu đồ hình 10.2, em hãy cho biết không khí là một chất hay hỗn hợp nhiều chất?
Từ biểu đồ ta thấy, không khí là hỗn hợp nhiều chất bao gồm có nitrogen, oxygen, cacbon dioxit, argon, hơi nước và một số khí khác.
Thảo luận 3
Không khí có duy trì sự cháy và sự sống không? Vì sao
Trong không khí có chứa đến 21% là oxygen. Oxygen là chất có khả năng duy trì sự cháy và sự sống
=> Không khí có thể duy trì sự sống và sự cháy.
Thảo luận 4
Tỉ lệ thể tích khí oxygen và nitrogen trong không khí bằng bao nhiêu?
Tỉ lệ thể tích khí oxygen trong không khí chiếm 21%; nitrogen chiếm 78%
Câu hỏi thảo luận 5
Quan sát thí nghiệm (hình 10.3), nếu úp ống thủy tinh vào ngọn nến đang cháy thì ngọn nến có tiếp tục cháy không? Giải thích
Nếu úp ống thủy tinh lên ngọn nến đang cháy thì ngọn nến vẫn tiếp tục cháy do trong không khí trong ống thủy tinh vẫn chứa oxy là chất duy trì sự cháy. Tuy nhiên khi oxy trong ống thủy tinh bị cháy hết thì ngọn nến sẽ tắt.
Câu hỏi 6
Sau khi ngọn nến tắt, mực nước trong cốc thủy tinh thay đổi như thế nào? Giải thích
Sau khi ngọn nến trong cốc thủy tinh bị tắt, mực nước trong cốc sẽ tăng dần lên. Do lượng oxi bị đốt cháy trong cốc bị mất đi khiến áp suất trong cốc giảm đi
=> Sự chênh lệch áp suất giữa trong bình thủy tinh và bên ngoài.
=> Nước sẽ bị dâng lên đủ để áp suất bên ngoài bình bằng với áp suất bên trong bình
Thảo luận 7
Advertisements (Quảng cáo)
Từ kết quả thí nghiệm, xác định phần trăm thể tích của oxygen trong không khí. So sánh với kết quả trong biểu đồ hình 10.2
Từ câu trên, thể tích oxi có trong bình đúng bằng thể tích của mực nước dâng lên chiếm 1/5 chiều cao bình
=> oxi trong không khí chiếm khoảng 20% khá tương tương với tỉ lệ oxi xuất hiện trong biểu đồ là 21%
Thảo luận 8
Từ hiểu biết của mình, em hãy cho biết không khí có vai trò gì trong cuộc sống?
Không khí duy trì sự sống cho các loài cây cối, động vật trên trái đất
Không khí là nguồn nguyên liệu chính để sản xuất khí nito, oxi để phục vụ cho các ngành công nghiệp lớn
Không khí ảnh hưởng đến thời tiết, khí hậu trên Trái Đất.
Câu hỏi thảo luận 9
Em đã bao giờ ở trong khu vực không khí bị ô nhiễm chưa? Không khí lúc đó có đặc điểm gì?
Em đã từng ở trong khu vực bị ô nhiễm
Dấu hiệu nhận biết không khí bị ô nhiễm:
+ Có mùi khó chịu
+ Xuất hiện hiện tượng sương mù giữa ban ngày
+ Chất lượng không khí đục, không nhìn rõ
+ Da và mắt thấy khó chịu ứng, hô hấp khó khăn
Câu 10.
Em hãy tìm hiểu và cho biết những tác hại do không khí bị ô nhiễm gây ra.
Tác hại do ô nhiễm không khí gây ra là lảm ảnh hưởng đến an toàn giao thông, gây biến đổi khí hậu, gây bệnh cho con người, động vật, thực vật, làm hỏng cảnh quan tự nhiên hoặc các công trình xây dựng.
Câu 11.
Advertisements (Quảng cáo)
Em hãy liệt kê các nguồn gây ô nhiễm không khí.
Các nguồn gây ô nhiễm không khí là:
Cháy rừng, khí thải nhà máy, khí thải động cơ xe cộ tham gia giao thông, rác thải.
Câu 12.
Em hãy tìm hiểu và cho biết những chất nào gây ô nhiễm không khí?
Một số chất gây ô nhiễm không khí:
Tro, bụi, khí thải môi trường như cacbon monooxit, cacbon dioxit, lưu huỳnh đioxit, các nitrogen oxide, bụi mịn ….
Câu 13. Quan sát các hình 10.6 đến 10.11, em hãy điền thông tin theo mẫu ở bảng 10.1
Câu 14. Có thể giảm thiểu tình trạng ô nhiễm không khí được không? Để làm được điều đó, chúng ta cần phải làm gì?
Chúng ta có thể giảm tình trạng ô nhiễm không khí.
Một số biện pháp:
+ Sử dụng xe đạp để thay cho các phương tiện chạy bằng xăng, dầu.
+ Trồng nhiều cây xanh
+ Phân loại và không vứt rác bừa bãi
+ Tham gia, phát động các chương trình trồng cây xanh, ….
Trả lời luyện tập
Em hãy nêu một số nguồn gây ô nhiễm không khí và đề xuất biện pháp khắc phục
Cách khắc phục một số nguồn ô nhiễm:
Khói bụi từ các nhà máy, xí nghiệp
Biện pháp: Di chuyển các cơ sở sản xuất công nghiệp, thủ công nghiệp ra ngoài thành phố và khu dân cư. Thay thế máy móc, dây chuyền công nghệ sản xuất bằng máy có công nghệ cao, tiết kiệm nhiên liệu, ít gây ô nhiễm hơn.
Khí thải
Biện pháp: Tạo hệ thống xử lí khí thải ô nhiễm môi trường và sử dụng nhiên liệu một cách hợp lí
Phương tiện giao thông
Biện pháp: Tăng cường đi bộ, xe đạp nếu có thể. Tìm ra nguyên liệu, giúp đi lại thay thế cho xăng dầu thân thiện với môi trường hơn.
Trả lời vận dụng
Khi đang ở trong khu vực không khí bị ô nhiễm, em cần làm gì để bảo vệ sức khỏe bản thân và gia đình?
Khi đang ở trong khu vực không khí bị ô nhiễm, em cần phải:
Cần dọn dẹp ngay để đảm bảo vệ sinh
Đeo khẩu trang
Di chuyển đến khu vực thoáng khí trong lành
Giải bài 1 trang 53 KHTN 6
Các nguồn gây ô nhiễm không khí chủ yếu là gì? Nêu các biện pháp nhằm giảm thiểu ô nhiễm không khí
Một số nguồn gây ô nhiễm không khí: Cháy rừng. khí thải nhà máy, động cơ xe cộ, rác thải, …
Biện pháp làm giảm ô nhiễm không khí
+ Di chuyển các cơ sở sản xuất công nghệ, thủ công nghiệp ra ngoài thành phố và khu dân cư
+ Xây dựng hệ thống xử lí khí thải gây ô nhiễm môi trường
+ Sử dụng nguồn nguyên liệu sạch thay thế than đá, dầu mỏ, giảm thiểu khí CO2, CO khi đốt cháy
+ Tăng cường đi bộ, đi xe đạp, sử dụng phương tiện giao thông công cộng
+ Trồng nhiều cây xanh
Giải bài 2 trang 53 SGK Khoa học 6 CTST
Ô nhiễm không khí ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe con người ? Em hãy đề xuất một số biện pháp nhằm bảo vệ bầu không khí trường học nơi ở của em
SO2 làm giảm khả năng hô hấp, khó thở nếu nồng độ cao sẽ dẫn đến tử vong
NO2 gây ra bệnh phổi, hen, có khả năng gây ung thư phổi
CO làm giảm nồng độ oxy trong máu, tổn thương hệ thần kinh. Nếu không phát hiện kịp thời
Bụi mịn xâm nhập vào phổi và tim gây ra bệnh phổi, tắc nghẽn mãn tính, suy tim và đột quị
Một số biện pháp bảo vệ không khí ở trường học hoặc nơi ở:
+ Đảm bảo vệ sinh thường xuyên, thông thoáng khí
+ Không hút thuốc trong nhà
+ Hạn chế sử dụng hóa chất
+ Không sưởi, đốt bằng than củi, than đá, …
Bài 3 trang 53 SGK Khoa học tự nhiên 6
Em hãy giải thích vì sao số lượng oxygen trong không khí hầu như không đổi mặc dù hàng ngày con người dùng rất nhiều oxygen cho nhu cầu hô hấp và sản xuất trong công nghiệp
Dù con người dùng rất nhiều oxy nhưng trên trái đất có hệ thống cây xanh thực hiện quá trình quang hợp (hấp thụ CO2, sinh ra oxi) nên khiến cho thành phần oxi trong không khí được cân bằng.
Giải bài 4
Thiết kế một áp phích ở dạng tranh cổ động để tuyên truyền mọi người bảo vệ môi trường không khí trong lành.
Học sinh tự thực hiện theo khả năng sáng tạo của mình.
