Mở Đầu
Điều kiện tự nhiên tác động như thế nào đến sự hình thành nền văn minh Trung Quốc? Quá trình thống nhất và xác lập chế độ phong kiến ở Trung Quốc đã diễn ra như thế nào? Những thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Trung Quốc là gì?
Đất nước Trung Quốc là một đất nước vô cùng rộng lớn với những điều kiện tự nhiên đa dạng và phong phú. Cùng với hai con sông lớn là Hoàng Hà và Trường Giang và sự phát triển của kinh tế nên có sự xuất hiện sớm của nhà nước. Chính những yếu tố thuận lợi về điều kiện tự nhiên,con người mà người Trung Quốc đã tạo nên nền văn minh rực rỡ về chữ viết, tư tưởng, khoa học-kĩ thuật,…
1. Điều kiện tự nhiên
Quan sát lược đồ hình 8.1 và hình 8.2, đọc thông tin, hãy nêu những đặc điểm về điều kiện tự nhiên của Trung Quốc cổ đại.
– Những đặc điểm về điều kiện tự nhiên của Trung Quốc cổ đại:
+ Thuộc khu vực Đông Á; phía Đông giáp biển.
+ Có sự hiện diện của các dòng sông lớn: sông Hồng Hà, sông Trường Giang (còn gọi là sông Dương Tử).
+ Lưu vực sông Hoàng Hà và Trường Giang có nhiều đồng bằng phù sa rộng lớn, màu mỡ.
2. Qúa trình thống nhất và sự xác lập chế độ phong kiến dưới thời Tần Thủy Hoàng
Câu 1. Quan sát lược đồ hình 8.3, hãy vẽ sơ đồ các mốc thời gian chủ yếu trong tiến trình Tần Thủy Hoàng thống nhất Trung Quốc
Vẽ sơ đồ các mốc thời gian chủ yếu trong tiến trình Tần Thủy Hoàng thống nhất Trung Quốc:
Câu 2. Quan sát sô đồ hình 8.5 và cho biết xã hội phong kiến ở Trung Quốc dưới thời Tần Thủy Hoàng gồm những giai cấp chính nào?
Do sự phát triển của sản xuất, xã hội Trung Quốc cũng phân hóa sâu sắc thành hai giai cấp chính. Các giai cấp mới phát triển là địa chủ và nông dân lĩnh canh. Quan hệ bóc lột địa tô của địa chủ và nông dân ngày càng chiếm địa vị thống trị. Chế độ phong kiến chính thức được xác lập ở Trung Quốc.
Advertisements (Quảng cáo)
3. Trung Quốc từ nhà Hán đến nhà Tùy
Dựa vào sơ đồ hình 8.6, hãy kể tên các thời kì và các triều đại phong kiến Trung Quốc từ nhà Hán đến nhà Tùy.
Tên các thời kì và các triều đại phong kiến Trung Quốc từ nhà Hán đến nhà Tùy:
– Các thời kì:
+ Thời tam quốc (Ngụy – Thục – Ngô) (220 – 280).
+ Thời Nam – Bắc triều (420 – 518).
– Các triều đại:
+ Nhà Hán (206 TCN – 220).
+ Nhà Tấn (280 – 420).
+ Nhà Tùy (518 – 618).
Advertisements (Quảng cáo)
4. Một số thành tựu của văn minh Trung Quốc
Dựa vào các hình từ 8.7 đến 8.12 và đọc thông tin trong sách giáo khoa trang 39, 40, 41, hãy nêu những thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Trung Quốc.
Một số thành tựu tiêu biểu của văn minh Trung Quốc thời cổ đại.
Thành tựu |
Đặc điểm |
Tư tưởng |
Xuất hiện nhiều trường phái tư tưởng khác nhau như : Nho gia, đạo gia,… nhưng nổi bật với Nho gia nhấn mạnh tôn ti trật tự, bồn phận,… |
Chữ viết |
Người Trung Quốc dùng chữ tương hình được khắc trên mai rùa, xương thú, chuông và phổ biến là khắc trên tre và trúc. |
Văn học, sử học |
– Tác phẩm văn học cổ nhất là Kinh Thi. – bộ Sử kí của Tư Mã Thiên được coi là công trình sử học đồ sộ trong thời đại |
Y học |
Phát triển với nhiều cách chữa bệnh bằng thảo dược, bấm huyệt, châm cứu,… |
Kĩ thuật |
Nhiều phát minh quan trọng: đo động đất, kĩ thuật tơ lụa, kĩ thuật làm giấy,… |
Kiến trúc và điêu khắc |
Nhiều cung điện, đền, tháp,lăng tẩm,… tiêu biểu nhất là Vạn lí trường thành |
Hướng dẫn giải bài 1, 2, 3 trang 41 SGK Lịch Sử lớp 6 Cánh diều
Câu 1: Điều kiện tự nhiên có những thuận lợi gì cho sự hình thành nền văn minh Trung Quốc?
– Vùng cư trú chủ yếu của cư dân Trung Quốc thời cổ đại chủ yếu là trung và hạ lưu sông Hoàng Hà. Về sau họ mở rộng địa bàn cư trú xuống lưu vực Trường Giang.
– Hoàng Hà và Trường Giang đã tác động đến cuộc sống cư dân Trung Hoa:
+Hoàng Hà là con sông được người dân trìu mến gọi là sông Mẹ. Mặc dù thường xuyên gây ra lũ lụt, nhưng phù sa màu mỡ của sông Hoàng đã tạo nên một vùng đồng bằng châu thổ phì nhiêu phù hợp cho việc trồng trọt khi công cụ còn tương đối thô sơ.
+ Xuôi về phía Nam, vùng đồng bằng rộng lớn ở sông Trường Giang đất đai phì nhiêu, khí hậu ấm áp, thuận lợi cho nhiều loại cây trồng phát triển.
=> Trên vùng đất màu mỡ của hai con sông, những nhà nước cổ đại đầu tiên của Trung Quốc ra đời.
Câu 2: Tần Thủy Hoàng đã thống nhất và xác lập chế độ phong kiến ở Trung Quốc như thế nào?
Tần Thủy Hoàng đã thống nhất và xác lập chế độ phong kiến ở Trung Quốc:
Nửa sau thế kỉ II TCN, nước Tần mạnh lên, lần lượt đánh bại các nước khác và thống nhất Trung Quốc vào năm 221 TCN. Cụ thể:
– Năm 221 TCN nước Tề bị nước Tần thôn tính
– Năm 222 TCN nước Yên bị nước Tần thôn tính
– Năm 223 TCN nước Sở bị nước Tần thôn tính
– Năm 225 TCN nước Ngụy bị nước Tần thôn tính
– Năm 228 TCN nước Triệu bị nước Tần thôn tính
Câu 3: Trong vai hướng dẫn viên du lịch, em hãy giới thiệu một thành tựu văn hóa tiêu biểu của Trung Quốc thời cổ đại
Giới thiệu Vạn Lý Trường Thành
Xin chào các bạn lớp 6A của trường Tiểu học Xuân Đỉnh. Hôm nay, cô rất vui vì được giới thiệu cho các con về Vạn Lí Trường Thành. Tương truyền, lý do Tần Thủy Hoàng ban lệnh xây dựng Vạn Lý Trường Thành bắt nguồn từ một câu “sấm”: “Vong Tần giả, Hồ dã” ý là “Tần mất là do Hồ”. Sau khi nghe được câu sấm, Tần Thủy Hoàng liền kêu gọi trư thần bàn bạc và quyết định xây dựng Vạn Lý Trường Thành. Về sau, trải qua thêm bốn triều đại Hán, Tùy, Tống, Minh thì được Vạn Lý Trường Thành như ngày nay.
Bước đi trên tường thành, ngắm nhìn sự hoành tráng của công trình bậc nhất thế giới nhưng mấy ai biết đc đằng sau đó là bao nhiêu nước mắt, bao nhiêu niềm chia ly cách trở. Để xây dựng công trình, người dân Trung Hoa đã đánh đổi rất nhiều. Ngoài việc thời gian để xây dựng kéo dài hơn 2000 năm, số người thiệt mạng do công trình ước tính lên đến 800.000 người.
Ngày nay, Vạn Lý Trường Thành có chiều dài lên tới 6.275 km trải trên địa phận của 6 tỉnh phía bắc Trung Quốc nếu tính thêm cả những tường thành từ tự nhiên là 8.851km. Giờ đây,mục đích quân sự đã chìm sâu vào lịch sử, công trình này trở thành một trong những địa điểm du lịch hấp dẫn nhất tại Trung Quốc.
Để giới thiệu công trình này đến bạn bè nhiều nước trên thế giới, chính phủ nước này đã cho xây dựng tuyến đường cao tốc đến Vạn Lý Trường Thành để khách du lịch có thể đến đây thuận lợi hơn. Hàng rào đặc biệt đã được xây dựng và bên trên có khắc hình ảnh tái hiện những binh sĩ đang trong tư thế bảo vệ thành trì. Nơi đây đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa của nhân loại.