Mở đầu
Sông Hằng là một trong hai con sông có vai trò quan trọng đối với sự hình thành nền văn minh Ẩn Độ thời cổ đại. Vậy các con sông đã tác động như thế nào đến sự hình thành nền văn minh Ấn Độ? Những thành tựu văn hoá tiêu biểu của Ấn Độ thời cổ đại là gì?
Sông Hằng là một trong hai con sông có vai trò quan trọng đối với sự hình thành nền văn minh Ấn Độ cổ đại. Con sông đã tạo nên những đồng bằng trù phú được bồi đắp bởi phù sa. Ở lưu vực sông Hằng, có sự tác động của gió mùa, cây cối tốt tươi, thuận lợi cho việc phát triển kinh tế nông nghiệp. Cùng với đó là những lễ hội của cư dân Ấn Độ tắm và thực hiện các nghi lễ tôn giáo đối với sông Hằng.
1. Điều kiện tự nhiên ở lưu vực sông Ấn và sông Hằng
Câu 1. Dựa vào lược đồ hình 7.2 và đọc thông tin, hãy nêu những nét chính về điều kiện tự nhiên của lưu vực sông Ấn và sông Hằng
Điều kiện tự nhiên của lưu vực sông Ấn và sông Hằng:
– Phía Bắc là những dãy núi cao như bức tường thành.
– Phía Đông Nam và Tây Nam giáp Ấn Độ Dương.
– Có sự hiện diện của các dòng sông lớn: sông Ấn, sông Hằng.
– Phía Tây và phía Đông là những đồng bằng châu thổ mà mỡ, trù phú được tạo nên bởi sự bồi đắp của sông Ấn và sông Hằng.
– Khí hậu thuận lợi (nền nhiệt và độ ẩm cao, mưa nhiều).
Câu 2. Điều kiện tự nhiên đó ảnh hưởng như thế nào đến sự hình thành văn minh Ấn Độ?
Tác động của điều kiện tự nhiên tới sự hình thành nền văn minh Ấn Độ:
– Địa hình phía Bắc; Đông Nam, Tây Nam được bao bọc bởi đại dương và núi cao hiểm trở => cư dân Ấn Độ cổ đại hạn chế được sự nhòm ngó của các thế lực ngoại bang; góp phần bảo lưu được bản sắc văn hóa truyền thống.
– Các dòng sông lớn có vai trò quan trọng trong đời sống sinh hoạt và sản xuất của cư dân Ấn Độ:
+ Cung cấp nguồn nước dồi dào; nguồn thủy sản phong phú.
Advertisements (Quảng cáo)
+ Là những tuyến giao thông huyết mạch, liên kết giữa các vùng, các khu vực trong cả nước.
+ Sông Ấn và sông Hằng có vị trí rất linh thiêng trong tâm thức của người Ấn Độ, vì họ cho rằng: các dòng sông này từ trên trời đổ xuống, nước của các dòng sông này có khả năng thanh lọc tâm hồn và rửa trôi mọi tội lỗi của con người.
– Sông lớn và các đồng bằng phù sa màu mỡ đã: thúc đẩy sự ra đời sớm của các nhà nước cổ đại ở Ấn Độ đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động sản xuất nông nghiệp.
2. Chế độ xã hội của Ấn Độ
Dựa vào sơ đồ hình 7.3. hãy kể tên các đẳng cấp trong xã hội Ấn Độ cổ đại
Tên các đẳng cấp trong xã hội Ấn Độ cổ đại từ cao xuống thấp là:
Bra-man (tăng nữ)
Ksa-tri-a (quý tộc, chiến binh)
Va-si-a (nông dân, thương nhân, thợ thủ công)
Advertisements (Quảng cáo)
Su-đra (những người thấp kém trong xã hội)
3. Những thành tựu văn hóa tiêu biểu của Ấn Độ
Dựa vào các hình từ 7.4 đến 7.8 và đọc thông tin, hãy nêu những thành tựu văn hóa tiêu biểu của Ấn Độ cổ đại.
|
Thành tựu |
Nội dung |
|
Tôn giáo |
– Bà la môn là tôn giáo cổ xưa nhất ở Ấn Độ đề cao sức mạnh của các vị thần, sinh ra các đẳng cấp. – Phật giáo được sáng tạo từ thế kỉ VI TCN, nội dung căn bản là luật nhân quả, chủ trương mọi người đều bình đẳng |
|
Chữ viết và văn học |
Người Ấn Độ dùng chữ Phạn. Các tác phẩm lớn là Kinh Vê-đa và hai bộ sử thi Ra-ma-ya-na và Ma-ha-bha-ra-ta,… |
|
Khoa học tự nhiên |
– Các số từ 0 đến 9 được người Ấn Độ phát minh và sử dụng ra sớm. – Biết sử dụng thuốc tê, thuốc mê khi phẫu thuật, biết sử dụng thảo mộc để chữa bệnh |
|
Kiến trúc và điêu khắc |
– Ấn Độ có nhiều công trình kiến trúc kì vĩ, chủ yếu làm bằng đá, còn lại đến ngày nay là chùa hang A-gian-ta và đại bảo tháp Sanchi. |
Giải bài 1, 2, 3 trang 35 SGK Lịch sử lớp 6 Cánh diều
Câu 1: Trình bày điều kiện tự nhiên của lưu vực sông Ấn và sông Hằng có tác động đến sự hình thành nền văn minh Ấn Độ.
Điều kiện tự nhiên của lưu vực sông Ấn và sông Hằng có tác động đến sự hình thành nền văn minh Ấn Độ:
Ở phía bắc, Ấn Độ bị chắn bởi dãy núi Hymalaya.
Phía Tây và phía Đông là những vùng đồng bằng.
Hàng năm tới mùa tuyết tan, nước từ dãy Hymalaya theo hai con sông Ấn và sông Hằng lại đem phù sa tới bồi đắp cho những cánh đồng ở Bắc Ấn.
Nền văn minh ở lưu vực sông Ấn đã thấm đượm những tư tưởng và hình thức nghệ thuật mà về sau người ta xem như bản sắc tiêu biểu cho Ấn Độ.
=> Nền văn minh Ấn Độ là một nền văn minh nổi tiếng và thuộc về những nền văn minh cổ nhất thế giới.
Câu 2: Nêu những điểm chính của chế độ đẳng cấp ở Ấn Độ cổ đại
Những điểm chính của chế độ đẳng cấp ở Ấn Độ cổ đại
– Trong một nhà nước, người đứng đầu thống trị là Ra-ja (Vua).
– Người khác đẳng cấp không được kết hôn với nhau
– Người thuộc đẳng cấp dưới phải tôn kính những người thuộc đẳng cấp trên.
Câu 3: Hãy kể tên một số thành tựu về tôn giáo, kiến trúc của Ấn Độ cổ đại có ảnh hưởng đến Việt Nam
* Về tôn giáo: Ấn Độ là nơi sản sinh ra nhiều tôn giáo như Ấn Độ giáo, Phật giáo, đạo Jaina và đạo Sikh.
* Về kiến trúc: Ấn Độ là nơi có nền nghệ thuật tạo hình phát triển rực rỡ, ảnh hưởng tới nhiều nước Đông Nam Á. Nghệ thuật Ấn Độ cổ đại hầu hết đều phục vụ một tôn giáo nhất định, do yêu cầu của tôn giáo đó mà thể hiện. Có thể chia ra ba dòng nghệ thuật: Ấn Độ giáo, Phật giáo, Hồi giáo.
– Có rất nhiều chùa tháp Phật giáo, nhưng đáng kể đầu tiên là dãy chùa hang Ajanta ở miền trung Ấn Độ. Đây là dãy chùa được đục vào vách núi, có tới 29 gian chùa, các gian chùa thường hình vuông và nhiều gian mỗi cạnh tới 20m. Trên vách hang có những bức tượng Phật và nhiều bích hoạ rất đẹp.
– Các công trình kiến trúc Ấn Độ giáo được xây dựng nhiều nơi trên đất Ấn Độ và được xây dựng nhiều vào khoảng thế kỷ VII – thế kỷ XI. Tiêu biểu cho các công trình Ấn Độ giáo là cụm đền tháp Khajuraho ở Trung Ấn, gồm tất cả 85 đền xen giữa những hồ nước và những cánh đồng.
– Những công trình kiến trúc Hồi giáo nổi bật ở Ấn Độ là tháp Mina, được xây dựng vào khoảng thế kỷ XIII và lăng Taj Mahan được xây dựng vào khoảng thế kỷ XVII.
